Cybercrime lesdag: verhoog je cyberbewustzijn op de werkvloer
Mensen zijn vaak de zwakste schakel in gans de beveiligingsketen
Als cybersecurity specialist bied ik een cybercrime lesdag aan voor bedrijven, met als doel de cyberbewustwording van werknemers sterk te verhogen. Tijdens deze lesdag leer je niet alleen hoe je jezelf en het bedrijf kunt beschermen tegen cyberdreigingen, maar ook hoe je cybercriminelen een stap voor kunt blijven. Steeds vaker zijn werknemers het doelwit van geavanceerde cyberaanvallen, waarbij hackers proberen om gevoelige bedrijfsinformatie of inloggegevens te bemachtigen. Door deel te nemen aan deze lesdag vergroot je jouw kennis van de digitale gevaren en leer je hoe je veiliger kunt werken.
Tijdens deze training bespreken we verschillende vormen van cybercriminaliteit die jij of je collega’s kunnen tegenkomen. Ik leg alles uit in duidelijke taal, zodat je precies begrijpt hoe cybercriminelen te werk gaan en hoe jij kunt voorkomen dat je slachtoffer wordt. Hieronder geef ik een overzicht van enkele belangrijke onderwerpen die tijdens de lesdag worden behandeld.
1. Phishing: hoe hackers je lokken met valse links
Phishing is een van de meest voorkomende vormen van cybercriminaliteit. Hierbij ontvang je een e‑mail of bericht dat afkomstig lijkt van een betrouwbare bron, zoals je bank of een collega. In werkelijkheid bevat de e‑mail echter een malafide link. Zodra je op deze link klikt, kunnen hackers toegang krijgen tot je persoonlijke gegevens of bedrijfsinformatie.
Voorbeeld: Je ontvangt een e‑mail die lijkt te komen van je IT-afdeling, met de vraag om je wachtwoord te resetten via een link. Deze link leidt echter naar een nepwebsite die je inloggegevens verzamelt.
En erger nog kan spear-phishing zijn. Waarbij de hackers al heel wat informatie over jou persoonlijk hebben verzameld en je een doelgerichte e‑mail sturen. Waarbij ze hopen dat je uit je lood wordt geslagen door het lezen van de e‑mail. En je eigenlijk in de emotie van het moment op de ongewenste en malafide link zult klikken. Wat soms voldoende is om het computersysteem van je werkgever of bedrijf binnen te dringen.
Hoe voorkom je phishing?
- Controleer altijd de afzender van de e‑mail.
- Maar ook het afzenderadres (domeinnaam) kan legaal ogen, maar niets kan minder waar zijn, …
- Wat je ook leest, tracht niet emotioneel betrokken te geraken, want dat is juist wat men wil. Deze manier van hacken noemt men social-engering.
- Klik niet zomaar op links, vooral niet in onverwachte e‑mails.
- Als je twijfelt, neem dan rechtstreeks contact op met de afzender via een betrouwbaar kanaal. En als je de telefoon gebruikt, check het telefoonnummer op verschillende bronnen, zodat je zeker bent dat je de juiste persoon aan de lijn zal krijgen.
2. CEO-fraude: wanneer hackers doen alsof ze de baas zijn
Bij CEO-fraude doen cybercriminelen zich voor als een hoge functionaris binnen het bedrijf, zoals de CEO, en proberen ze werknemers te misleiden om geld over te maken of vertrouwelijke informatie te verstrekken. Dit gebeurt vaak via e‑mail of telefoontjes die urgentie uitstralen.
Voorbeeld: Je ontvangt een e‑mail van “de CEO” waarin wordt gevraagd om dringend een grote som geld over te maken voor een zakelijke transactie. De e‑mail lijkt echt, maar het verzoek komt eigenlijk van een hacker.
Bemerk dat er heden ten dage ook stem-fraude wordt gepleegd; een opgenomen stem van je baas kan voldoende zijn om een AI-machine zich te laten voordoen als je baas. En met jou een volkomen natuurlijk lijkend telefoongesprek te voeren.
Hoe voorkom je CEO-fraude?
- Dubbelcheck altijd verzoeken om grote bedragen over te maken.
- Gebruik een tweede communicatiemiddel, zoals een telefoontje, om de echtheid van het verzoek te verifiëren.
3. Helpdesk fraude: hackers die je computer overnemen
Bij helpdeskfraude doen criminelen zich voor als technische ondersteuning en vragen ze je om toegang te geven tot je computer. Ze gebruiken deze toegang om gevoelige informatie te stelen of malware te installeren.
Voorbeeld: Je wordt gebeld door iemand die beweert van de IT-afdeling te zijn en vraagt om op afstand toegang te krijgen tot je computer om een zogenaamd probleem op te lossen. Terwijl ze toegang hebben, stelen ze je gegevens. Of uploaden ze malware of een trojan horse op je computer.
Hoe voorkom je helpdeskfraude?
- Geef nooit zomaar toegang tot je computer aan onbekenden.
- Geef nooit login gegevens of paswoorden of tweefactor authenticatiegegevens door aan derden.
- Neem contact op met de echte helpdesk van je bedrijf als je twijfelt.
4. CAAS (Cybercrime-as-a-Service): cybercriminaliteit als dienstverlening
CAAS is een model waarbij cybercriminelen hun diensten aanbieden aan anderen. Dit kan variëren van het verhuren van botnets tot het aanbieden van ransomware. Bedrijven en individuen kunnen hierdoor gemakkelijker toegang krijgen tot schadelijke tools zonder veel technische kennis te hebben.
Voorbeeld: Een bedrijf dat kwaad in de zin heeft, kan een cyberaanval “kopen” bij een crimineel die de aanval voor hen uitvoert, bijvoorbeeld om concurrenten te saboteren.
Hoe voorkom je CAAS-aanvallen?
- Zorg dat je systemen altijd up-to-date zijn en beveiligd tegen de nieuwste bedreigingen.
- Gebruik sterke, unieke wachtwoorden en schakel tweestapsverificatie in.
5. Ransomware: je bedrijfsgegevens gegijzeld en/of te koop aangeboden
Ransomware is een vorm van malware die je bestanden versleutelt, waardoor je geen toegang meer hebt tot belangrijke gegevens.
Hackers eisen vervolgens losgeld om je gegevens weer vrij te geven. Soms dreigen ze deze gegevens openbaar te maken op het dark web als je niet betaalt.
Voorbeeld: Je opent een bijlage in een e‑mail, waarna al je bestanden worden versleuteld. Een pop-upmelding verschijnt later waarin wordt geëist dat je losgeld betaalt om je bestanden terug te krijgen.
En een versleuteling door ransomeware kan vaak erg snel gaan. Op ene half uur tot ene uur kan soms een ganse server met honderden GB aan gegevens verloren zijn.
Denk ook tijdig na over hoe je als onderneming zal omgaan met een ransomeware infectie. Ga je betalen of niet. Heb je een goede backup ter beschikking of niet.
Deze zaken kan je mee opnemen in het cybersecurity noodplan van je onderneming.
Hoe voorkom je ransomware-aanvallen?
- Klik nooit zomaar op onbekende bijlagen of links.
- Zorg voor regelmatige back-ups van belangrijke computers, servers, bestanden en andere digitale gegevens (van bijvoorbeeld specifieke programma’s of systemen).
6. The Inside Game of interne hack: werknemers als doelwit
Cybercriminelen proberen niet alleen systemen te hacken; ze richten zich ook op werknemers om toegang te krijgen tot vertrouwelijke bedrijfsinformatie. Ze maken gebruik van zwakheden zoals onwetendheid of onoplettendheid van medewerkers.
Of een persoon met rechtmatige toegang tot het systeem misbruikt zijn toegang om gegevens te stelen, verwijderen, ana te passen, of zijn rechten binnen het syteem te verhogen op malifide wijze.
Voorbeeld: een werknemer wordt omgekocht of misleid om vertrouwelijke informatie door te geven, zoals klantgegevens of inloggegevens.
Hoe bescherm je jezelf?
- Wees altijd op je hoede voor verdachte verzoeken of aanbiedingen van derden.
- Zorg dat je regelmatig wordt bijgepraat over cyberdreigingen.
- Zorg dat je interne policies op punt staan en gekend zijn door alle medewerkers.
- Monitor logins op je netwerken, en de locatie en IP-adressen waarvan ze komen. Ongebruikelijke IP-adressen of locaties kunnen een alarmbel doen afgaan.
- Laat paswoorden tijdige vervallen, zodat wanneer een persoon met systeemtoegang het bedrijf definitief verlaat, deze automatisch ook geen toegang meer zal hebben na een aantal dagen, indien je de toegang zelf vergeet te ontzeggen.
7. Zero-Day aanvallen: misbruik maken van onbekende of ongepatchte zwakheden
Een Zero-Day aanval maakt gebruik van kwetsbaarheden in software die nog niet door de softwareleverancier zijn ontdekt of gepatcht. Omdat er nog geen beveiligingsupdates beschikbaar zijn, kunnen hackers deze kwetsbaarheden misbruiken.
Voorbeeld: Je gebruikt een programma dat nog niet is geüpdatet, en een hacker vindt een kwetsbaarheid in deze software en gebruikt deze om je systeem te compromitteren.
Hoe voorkom je Zero-Day aanvallen?
- Zorg ervoor dat je software altijd up-to-date is.
- Gebruik betrouwbare antivirus- en antimalwaresoftware die verdachte activiteiten kan detecteren.
- Gebruik monitoringsoftware die het gedrag van een endpoint in de gaten heeft, en bij verdachte activiteiten het toestel automatisch isoleert van het netwerk.
8. Cyberaanvallen bij speciale nieuwsitems of gebeurtenissen
Cybercriminelen maken vaak gebruik van de verhoogde aandacht bij speciale nieuwsitems zoals ramen overstromingen, Corona of gebeurtenissen zoals feestdagen, verkiezingen of belangrijke zakelijke gebeurtenissen om hun aanvallen uit te voeren.
Tijdens deze periodes is het voor hen makkelijker om werknemers te misleiden en op hun malfide links te laten klikken.
Het is een vorm van social enginering, waarbij de nieuwschierigheid van mensen misbruikt wordt om hen te laten overgaan tot actie. In dit geval het aanklikken van een malfide link.
Voorbeeld: tijdens de eindejaarsperiode ontvang je een e‑mail van een “leverancier” met een speciale aanbieding. Wanneer je op de link klikt, download je onbedoeld malware.
Hoe voorkom je dit?
- Wees extra alert op verdachte e‑mails of berichten rond speciale gebeurtenissen.
- Verifieer de echtheid van aanbiedingen of berichten die je ontvangt tijdens deze periodes.
9. Cybercriminelen die grotere winsten willen maken
Hackers worden steeds slimmer en zijn altijd op zoek naar manieren om hun winsten te maximaliseren. Ze richten zich vaak op bedrijven omdat deze meer waardevolle informatie hebben en grotere betalingen kunnen doen dan individuele slachtoffers.
Voorbeeld: Een hacker breekt in op het systeem van een bedrijf en steelt gevoelige klantinformatie, die vervolgens wordt verkocht op het dark web.
Hoe bescherm je je bedrijf?
- Zorg voor sterke beveiligingsprotocollen binnen je bedrijf, inclusief versleuteling van gegevens. Alsook de nodige interne procedures.
- Train werknemers om verdachte activiteiten snel te herkennen en melden.
10. Sexting en afpersing
Sexting en afpersing zijn vormen van cybercriminaliteit waarbij slachtoffers worden misleid om intieme foto’s of video’s te delen, waarna deze worden gebruikt om hen af te persen. Dit kan leiden tot financiële schade of reputatieschade.
Of men stuurt je een e‑mail waarbij men beweert dat je gefilmd bent terwijl je achter je gehackte computer ongewenste beelden aan het bekijken was. En vraagt geld om deze beelden niet openbaar te maken.
Ook bij deze vorm van social enginering, waarbij je computer helemaal niet gehackt is en men ook geen weet heeft over welke websites je bezocht, hopen de hacker dat je overgaat tot betaling van bijvoorbeeld bitcoins.
Voorbeeld: Een werknemer ontvangt een bericht van iemand die beweert gevoelige foto’s van hen te hebben en dreigt deze openbaar te maken tenzij er een betaling wordt gedaan.
Hoe voorkom je dit?
- Wees altijd voorzichtig met het delen van persoonlijke of intieme informatie, vooral online.
- Meld dergelijke incidenten direct aan de juiste autoriteiten of je IT-afdeling.
11. 5G-aanvallen: De Toekomstige Bedreiging
Met de komst van 5G-netwerken ontstaan nieuwe kansen voor cybercriminelen. De hogere snelheid en connectiviteit van 5G maken het mogelijk voor hackers om op grotere schaal aanvallen uit te voeren, vooral op IoT-apparaten.
Voorbeeld: Een hacker richt zich op zwak beveiligde slimme apparaten die op het 5G-netwerk zijn aangesloten, zoals beveiligingscamera’s of thermostaten, om toegang te krijgen tot je netwerk.
Hoe bescherm je je tegen 5G-aanvallen?
- Beveilig je IoT-apparaten met sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie.
- Houd je apparaten en netwerken goed up-to-date met de laatste beveiligingspatches.
12. AI-gebruik door Cybercriminelen
Cybercriminelen maken steeds vaker gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) om hun aanvallen te verbeteren. AI kan worden gebruikt om phishing-aanvallen realistischer te maken of om kwetsbaarheden in systemen automatisch op te sporen.
Voorbeeld: Een AI-programma wordt gebruikt om automatisch gepersonaliseerde phishing-e-mails te versturen, waardoor de kans groter is dat je op de link klikt.
Hoe voorkom je dit?
- Gebruik geavanceerde beveiligingstechnologieën die AI-gebaseerde aanvallen kunnen detecteren.
- Train jezelf en je medewerkers om phishing-e-mails te herkennen, ook als ze heel realistisch lijken.
Conclusie: bescherm jezelf en je bedrijf met cyberbewustzijn
De cybercrime lesdag is ontworpen om jou en je collega’s te wapenen tegen de toenemende dreigingen van cybercriminaliteit.
Door bewustwording te creëren en kennis te delen over de meest voorkomende cyberaanvallen, kun je leren hoe je jezelf en je bedrijf kunt beschermen tegen hackers.
Deze kennis is van cruciaal belang in een digitale wereld waar cybercriminelen steeds geavanceerder worden in hun methodes.
Wil je meer weten of direct een cybercrime lesdag boeken voor jouw bedrijf? Neem vandaag nog contact op en zorg ervoor dat jij en je team goed voorbereid zijn op de digitale gevaren van vandaag en morgen!
Neem vandaag nog contact op
Beveilig jouw digitale toekomst met de uitgebreide cybersecurityoplossingen en kennis van Lanconstruct.
Wij staan klaar om met jou samen te werken aan een veiligere, efficiëntere IT-omgeving.
Ready to Elevate Your Security?
Neem contact op voor een consultatie op maat.